Ebeveynlikte Çocukların Duygularını Yönetmek

”Öfke Duygusu”

Merhabalar Sevgili Okuyanlar,
Bu haftaki konumuz kişiliğimizin en kıymetli yapı taşlarından biri olan duygular ve ebeveynlerin,
çocuklarının duygularını anlaması ve yönetmesi.
Anne ve babaların, çocukların duygu anlarını, onlarla iletişim kurmak için bir fırsat olarak görmeleri
gerektiğini düşünüyorum. Bu, çocukların duygu yönetimi hakkında bir şeyler öğrenmelerinin ilk
basamağıdır.
Ebeveynler, çocukların duygularını geçersiz kalmamalı, ortadan kaldırmamalı, inkar etmemeli ya da
istenmeyen durumlar olarak değerlendirmemelidir.
Çocukların da öfke patlamaları olur 1 ve 2 yaş arasında çocuklar, oyun oynarken birbirlerine karşı çok
sert olabilirler, ısırabilir, tırmalayabilir, vurabilir, saç çekebilir, diğer çocukların oyuncaklarını
alabilirler.
Bu kadar küçük yaşta bile çocuklar çeşitli öfke türleri sergiler. Çocuklar büyüdükçe öfkelerini büyür.
Bir çok anne baba çocuklarının öfkelendiğinde oyuncağını kırdığını görünce şoke olur. Bu davranış
sonucunda mutlaka bir öğüt ve ceza gelir. Çocuğun öfkesinin kaynağının anlaşılmaya çalışılması
gerekirken çoğu zaman üzerinde bile durulmaz. Çocuklar duyguları aynı alfabe öğretimi gibi, sayılar,
nesneler, semboller gibi adım adım öğrenir. Duyguları öğrenmek karmaşık bir süreçtir.
Öncelikle, birinin öfkesinin farkında olmadı gerekir. Ardından bu öfkenin ismi konulmalıdır.
Sonrasında küçük adımlarla ne yapılması gerektiğine doğru yol alınmalıdır. Bu şekilde çocuklar
öfkelerini doğru kişiye, doğru oranda, doğru şekilde yerine getirirler.
Anne babalar çocuklarının boşluklarına, anılarına, yalnızlıklarına, hissettikleri çaresizliklerine yardımcı
olmak için onlarla ilişki kuralıdır. Duygularını anlatamayan öfkeli çocukların, öfkeli yetişkinlere
dönüşmesi kaçınılmazdır. Anne babalar bu süreci sabırlı bir şekilde yürütemedikleri, empati
kurmadıkları ve onaylamadıkları takdirde bu çocuklar gelinemez ve duygusal olgunluğa ulaşamazlar.
Kendinizdeki ve çocuğunuzla öfkenin farkında olmalısınız. Sadece öfkesine değil hislerinden dikkat
etmelisiniz. Öfke anlarını tanıyarak bunu çocuğunuzun bu duygusunu yönetmesini sağlamalısınız.
Öfkesini örtmeyi, onaylayın. Onu anladığınızı, bunun da hissedilmesi gereken bir duygu olduğunu
söyleyin. Öfkeli çocuk çoğu kez “ben kırgınım” demek istiyordur. Sorunu tespit edin ve neden öfke
hissettiğini bulmaya çalışın.
Örneğin “Kardeşinin senin oyuncağını aldığı için kızgın olduğunun farkındayım. Ne istediğini
biliyorum. Fakat birazda onun oynamasına izin vermeni istiyorum. “ Çocuğun öfkesinin kelimelere
dökmesini sağlayın. Bunu ona kelimeler sunarak, örnek hikayeler anlatarak yapabilirsiniz. Ona “Ne
hissediyorsun?” diye sorun. Çocuğunuz ile sorunları çözün, gerektiğinde sınır koyun. Öfkeyi ortaya
çıkaran durumlar için farklı stratejiler geliştirin.
Öfkesini ifade edemeyen çocuklar yetişkinlikte öfke patlamaları yaşayan, sağlıklı bir düşünce dengesi
kuramayan bireylere dönüşür unutmayın. Sevgiler…
Zemberek Kuşu’nun Dönüşü